Bu yazımda sizlere bir Citrix VAD(XenApp-XenDesktop) altyapısını oluştururken hangi VDI modellerinini belirleyebileceğimiz konusunda bilgiler vereceğim.
Sanallaştırma altyapınızda en iyi VDI modelini seçmek, kullanıcı gruplarını doğru bir şekilde tanımlamak ve kullanıcı gruplarınızın gereksinimlerine hangi VDI modelinin cevap verebildiğini belirlemek ile başlamaktadır. Kullanıcı gruplarını tanımlamak için birden fazla yaklaşım olmasına rağmen, kullanıcı gruplarını departmanlar ile hizalamak genellikle en kolay yoldur. Çoğunlukla aynı departman yada birim aynı uygulama kümesini kullanmaktadır.
Kullanıcı Segmentasyonu
Bölümün büyüklüğüne bağlı olarak, benzersiz gereksinimleri olan bir kullanıcı alt kümesi oluşturulabilir. Her departman için kullanıcı grubu içerisinde daha uzman olan kullanıcı gruplarına bölünüp aşağıdaki kriterlere göre değerlendirilir.
Veri Merkezi
Her kullanıcıya, sanal masaüstü ve uygulama sunucuları barındıran birincil veri merkezi veya cloud tabanlı bir konum atanır.
Kişileştirme
Her kullanıcı grubu için uygun VDI modelinin belirlenmesinde yardımcı olmak için kullanılır. Örneğin; bir kullanıcı grubunun Admin haklarına sahip olunması isteniyorsa, Static VDI çözümü önerilir.
Kişileştirme konusunda üç çeşit sınıflandırma mevcuttur:
None: Kullanıcı herhangi bir kullanıcı veya uygulama ayarını değiştiremez. Örneğin; kiosk vb.
Basic: Kullanıcı masaüstü ve uygulama ayarlarını kullanıcı düzeyinde değiştirebilir.
Complete: Kullanıcı uygulamaları yüklemek dahil olmak üzere herhangi bir değişiklik yapabilir.
Güvenlik
Güvenlik gereksinimleri, her kullanıcı grubu için uygun masaüstü ve politikaların belirlenmesine yardımcı olmak için kullanılır. Örneğin; bir kullanıcı grubu yüksek güvenlik ayarlarını gerektiriyorsa, en iyi çözüm olarak Pooled VDI veya Local VM modelleri önerilir.
Güvenlik konusunda üç çeşit sınıflandırma mevcuttur:
Low: Kullanıcılar, sanallaştırılmış ortama veri atabilir ve dışarı veri çıkarması izin verilir.
Medium: Kulanıcı oturum trafiği güvenli hale getirilmiş ve kullanıcılar sanallaştırılmış ortamlarına dosya yükleyemez ve dosya dışarı çıkartamazlar.
High: Oturum trafiğin güvenli haline getirilmesi yanısıra kullanıcı yazdırma ve kopyala-yapıştır işlemleri kısıtlanmıştır.
Mobilite
Mobilite gereksinimleri, her kullanıcı grubu için uygun masaüstü modelinin belirlenmesine yardımcı olmak için kullanılır.
Mobilite konusunda üç çeşit sınıflandırma mevcuttur:
Local: Kullanıcı her zaman yerel, yüksek hızlı ve güvenli bir ağa bağlı olan aynı cihazı kullanır.
Roaming Local: Kullanıcı yüksek hızlı ve güvenli bir ağa bağlı olan farklı farklı cihazlardan bağlanır.
Remote: Kullanıcılar hızlı lakin güvenli olmayan, dış ağdan bağlananırlar.
Masaüstü Kayıp Riski
Kullanıcının şirket içi kullandığı bilgisayarının çalınma veya çökme durumunda yaşayacağı riski belirlemek için kullanılır.
Bu konuda üç çeşit sınıflandırma mevcuttur:
Low: Ürünler, projeler veya şirket geliri için risk yoktur.
Medium: Ürünler, projeler ve şirket geliri için potansiyel risk vardır.
High: Ürünler, projeler ve şirket geliri için ciddi risk vardır.
İş Yükü
Kullanıcıların kullanmış olduğu uygulamaların türü, sayısı ve toplam iş yoğunluğuna uygun VDI modelini belirleme aşamasında kullanılır. Yüksek kaliteli grafiklere ihtiyaç duyan kullanıcılar, profesyonel grafik barındıran bir VDI çözümü kullanmalıdır.
Bu konuda üç sınıflandırma mevcuttur.
Light: 1-2 uygulama kullanan kullanıcılar veya kiosk benzeri sistemler
Medium: 2-10 uygulama kullanan ve hafif multimedya araçlarının kullanımı
Heavy: Yoğun multimedya, veri ve grafik işleyen, uygulama geliştiren kullanıcılar
VDI Modellerini Atama
Fiziksel masaüstlerinde olduğu gibi, her kullanıcı gereksinimini tek bir VDI modeli ile karşılaştırmak mümkün değildir. Farklı kullanıcı türleri, farklı kaynak tiplerine ihtiyaç duymaktadır. Bazı kullanıcılarınızı standart bir kalıba sokabilirken, bazı kullanıcılarınıza da yüksek düzeyde performans ve kişileştirme ortamı hazırlamanız gerekebilir. Citrix, tek bir entegre çözümde birleştirilen eksiksiz bir VDI teknolojileri seti sunar. Her modelin farklı güçlü yönleri olduğundan, kuruluş içindeki her kullanıcı grubu için doğru modelin seçilmesi önemlidir. Aşağıdaki liste her bir VDI modelinin kısa bir açıklamasını sunar.
Hosted Apps – Hosted Apps modeli, kullanıcıya yalnızca uygulama arayüzünü sunar. Bu yaklaşım, kuruluşlara kullanıcının yerel bilgisayarına merkezi olarak yönetilen ve barındırılan bir uygulama sunmaları için kullanılır. Hosted Apps modeli genellikle kuruluşların birkaç iş alanı uygulamasının yönetimini basitleştirmesi gerektiğinde kullanılır. Hosted Apps modeli birkaç varyant içerir:
Windows Apps– Windows Apps modeli, sunucu tabanlı bir Windows işletim sistemi kullanır ve bu da birçok kullanıcının tek bir VM modeline erişmesine neden olur.
VM Hosted Apps – VM Hosted Apps modeli, masaüstü tabanlı bir Windows işletim sistemi kullanır ve bu da tek bir kullanıcının tek bir VM modeline erişmesine neden olur. Bu model genellikle Windows 2008, Windows 2012, Windows 2016 ve Windows 2019 gibi çok kullanıcılı bir işletim sistemiyle uygulama uyumluluğu sorunlarının üstesinden gelmek için kullanılır.
Linux Apps – Linux Apps modeli, sunucu tabanlı bir Linux işletim sistemi kullanır ve bu da birçok kullanıcının tek bir Linux VM modeline erişmesine neden olur.
Browser Apps – Browser Apps modeli, bir uygulamayı kullanıcının yerel, tercih edilen tarayıcısında bir sekme olarak sunmak için sunucu tabanlı bir Windows işletim sistemi kullanır. Bu yaklaşım, kullanıcılar tercih ettikleri tarayıcıyı (Internet Explorer, Microsoft Edge, Google Chrome, Mozilla Firefox vb.) kullanmak istediğinde kuruluşların tarayıcı uyumluluk sorunlarının üstesinden gelmeleri için sorunsuz bir yol sağlar.
Shared Desktop – Shared Desktop modeliyle, sunucu tabanlı tek bir işletim sisteminden (Windows 2008, 2012, 2016, Red Hat, SUSE, CentOS ve Ubuntu) birden çok kullanıcı masaüstü barındırılır. Shared Desktop modeli düşük maliyetli, yüksek yoğunluklu bir çözüm sunar; ancak, uygulamalar çok kullanıcılı sunucu tabanlı bir işletim sistemiyle uyumlu olmalıdır. Ayrıca, birden çok kullanıcı tek bir işletim sistemi örneğini paylaştığından, kullanıcıların uygulamaları yüklemek, sistem ayarlarını değiştirmek ve işletim sistemini yeniden başlatmak gibi diğer kullanıcıları olumsuz etkileyen eylemler gerçekleştirmesi kısıtlanır.
Pooled Desktop – Pooled Desktop modeli her kullanıcıya rastgele, geçici bir masaüstü işletim sistemi (Windows 7, Windows 8 ve Windows 10) sağlar. Her kullanıcı kendi işletim sistemi örneğini aldığından, genel hipervizör yoğunluğu paylaşılan masaüstü modeline kıyasla daha düşüktür. Ancak, toplanan masaüstü bilgisayarlar, uygulamaların çok kullanıcılı olması ve sunucu tabanlı işletim sistemlerini desteklemesi gereksinimini ortadan kaldırır.
Personal Desktop – Personal Desktop modeli, her kullanıcıya statik olarak atanmış, özelleştirilebilir, kalıcı bir masaüstü işletim sistemi (Windows 7, Windows 8, Windows 10, Red Hat, SUSE, CentOS ve Ubuntu) sağlar.
Pro Graphics Desktop – Pro Graphics Desktop modeli, her kullanıcıya daha yüksek çözünürlüklü grafik içeriğe izin veren donanım tabanlı bir grafik işleme birimi (GPU) sağlar.
Remote PC Access – Remote PC Access masaüstü modeli, kullanıcıya statik olarak atanmış şirket PC’lerine güvenli uzaktan erişim sağlar. Remote PC Access modeli, fizksel dağıtılmış masaüstü bilgisayarları kullandığından dağıtılması en hızlı ve en kolay VDI modelidir.
VDI Modelleri Hakkında İpuçları
Windows Apps, Shared Desktop ve Pooled VDI modelleri ile yapınızı oluşturmaya başlayabilirsiniz. Çoğu durumda bu üç VDI modeli kullanıcı isteklerinize olumlu cevap verecektir.
Her kullanıcı grubu için tam anlamıyla eşleşen VDI modeli seçmek bazen pek mümkün olmayabilir. Örneğin; kullanıcılara son derece güvenli ve aynı zamanda tam anlamıyla kişileştirebilmelerini sağlayan bir masaüstü çözümü sunamazsınız. Bu durumlarda kuruluşların kullanıcı grupları için öncelliklerine en yakın olan VDI modelini belirleyin.
Imaj yönetimlerini ve bakımlarını göz önünde bulundurun. Bir VDI modeline karar verirken her bir VDI modelinin sürekli bakıma ihtiyacı olacağı dikkate alınmalıdır.Örneğin; Pooled VDI modeli Static VDI modeline nazaran daha az bakım ve daha kolay imaj yönetimi sunacaktır.
Bu makalede Citrix Virtual Apps&Desktop ortamınzda hangi VDI modellerini seçmemiz konusunda bilgiler vermeye çalıştım. Umarım sizler için de yararlı bir makale olmuştur.
